- De start van 2023 brengt een aantal lichtpuntjes voor je portemonnee.
- Energieprijzen dalen vanwege het relatief zachte winterweer, de beurs veert op en hypotheekrentes stabiliseren.
- Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden.
De eerste maand van het nieuwe jaar heeft meerdere lichtpuntjes voor je portemonnee. Zo zijn energieprijzen voor gas en stroom verder gedaald, wat betreft de contracten voor nieuwe klanten. Ook is het prijsplafond voor energie op 1 januari ingegaan, waardoor huishoudens enigszins beschermd zijn tegen extreem hoge energieprijzen.
Verder zijn hypotheekrentes gestabiliseerd, na flinke stijgingen in 2022. Het loont bovendien om de hypotheekrente wat langer vast te zetten, omdat het tarief voor 5 jaar vast bijna op hetzelfde niveau ligt als het tarief voor 10 jaar vast.
Ook gaat het beter op de beurs. De AEX-index staat eind januari op een plus van 7 procent. Beleggers hopen dat centrale banken de rente minder snel verhogen en later dit jaar zelfs overgaan tot renteverlagingen.
Intussen is de huizenmarkt wel aan het afkoelen, waarbij gemiddelde huizenprijzen sinds enkele maanden ook daadwerkelijk dalen.
Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden. Hoe staat het met de waarde van je huis, de hypotheekrente, energierekening, benzine- en dieselprijzen, aandelen en je spaargeld?
Bekijk hieronder de Blik op je Geld van januari 2023
Download hier de app voor Upday Nieuws
Huizenprijs: afkoeling versnelt
De huizenprijs is in december met 2,3 procent gedaald, vergeleken met een maand eerder, zo meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) deze maand. Dat is de sterkste maandelijkse daling in tien jaar. De prijzen zwakken hiermee nu al vijf maanden op rij af.
Op jaarbasis is nog wel sprake van een stijging, maar die bedroeg slechts 2,7 procent. Dat is de kleinste prijsstijging op jaarbasis in ruim zeven jaar.
Eerder deze maand meldde makelaarsclub NVM een daling van de gemiddelde huizenprijs met ruim 6 procent in het vierde kwartaal van 2022 op jaarbasis. De cijfers van NVM lopen normaal gesproken voor op die van het CBS.
Lees ook: Huizenprijs daalt, hypotheekrente stijgt: goed of slecht nieuws voor starter op woningmarkt?
De gemiddelde huizenprijs gaat de komende twee jaar dalen met zo’n tien procent, verwachten economen van ABN AMRO. De economen gaan voor dit jaar uit van een gemiddelde daling van de huizenprijs met 6 procent.
Dat de huizenmarkt aan het afkoelen is, is ook terug te zien bij de gedaalde vraag naar nieuwbouw. De nieuwbouwverkopen staan momenteel op een meerjarig dieptepunt.
Hypotheekrente: vlakke beweging
Hypotheekrentes lieten de afgelopen weken een vlakke beweging zien, na de forse stijgingen van afgelopen jaar.
In de bovenstaande grafiek hebben we de gemiddelde hypotheekrentes voor de rentevaste perioden van 10 jaar weergegeven met en zonder de NHG-verzekering. Voor de hypotheekrente zonder NHG gaat het om leningen die tegen 100 procent van de marktwaarde zijn afgesloten. De data komen van financieel intermediair Van Bruggen Adviesgroep.
De grafiek laat zien dat hypotheekrentes vorig jaar hard begonnen te stijgen. In november kwam de stijging tot stilstand, waarna hypotheekrentes licht begonnen te dalen. Momenteel staat de gemiddelde hypotheekrente op hetzelfde niveau als in oktober 2022.
Waar de hypotheekrentes vanaf dit punt heengaan, hangt onder meer af van de rentes op de kapitaalmarkt. Deze zijn in januari aanvankelijk gedaald, maar krabbelen sinds een week weer iets op.
Opvallend is verder dat de gemiddelde hypotheekrente met de looptijd van 5 jaar vast momenteel bijna net zo hoog is als het hypotheektarief met de looptijd van 10 jaar vast. Het kost dus nauwelijks iets extra voor huiseigenaren om de hypotheekrente voor langer vast te zetten.
Sparen: kloof met inflatie blijft groot
De spaarrente is in januari nagenoeg op hetzelfde niveau gebleven. De hoogste spaarrente op vrij opneembare rekeningen lag deze maand bij in Nederland gevestigde banken op 1 procent net, als in december, volgens gegevens van de site spaarinformatie.nl.
Ondertussen is de inflatie in december uitgekomen op 9,6 procent. In november bedroeg de gemiddelde stijging van prijzen van goederen en diensten nog 9,9 procent. Bij de piek in september was nog sprake van een inflatie van 14,5 procent.
Het gapende gat tussen spaarrentes en de inflatie betekent dat de zogenoemde reële spaarrente, waarbij je een correctie toepast voor de inflatie, nog altijd fors negatief is. Anders gezegd: de rentevergoeding is veel te laag om ervoor te zorgen dat je bijvoorbeeld met 1.000 euro spaargeld over een jaar evenveel spullen kunt kopen als nu.
Verder lag het tempo waarin prijzen van voedingsmiddelen, dranken en tabak stijgen, in december nog wat hoger dan in november. De gemiddelde prijstoename van deze producten bedroeg vorige maand 14 procent, tegen 12,9 procent in de maand ervoor.
Lees ook: Sparen levert weer rente op: is het nog slim om extra af te lossen op je hypotheek?
Beurs: AEX fors hoger in januari
De beurs is het nieuwe jaar begonnen met een rally. De AEX-index staat sinds eind december zo'n 7 procent in de plus. De opleving op de beurs heeft alles te maken met de hoop op een ommekeer in het rentebeleid van centrale banken in de VS en Europa.
Volgens beursexperts Michael Nabarro en Gökhan Erem zetten beleggers op financiële markten in op een scenario waarbij het agressieve monetaire beleid moet worden gematigd. Aan de andere kant willen de centrale banken de beleidsrentes dit jaar juist verder verhogen om de inflatie te bestrijden. Dit conflict leidt tot spanningen op de beurs.
Ondertussen regent het voorspellingen voor hoe het nieuwe beursjaar zal verlopen. Zo waarschuwt beursbroker Charles Schwab voor een onverwachte dreun in 2023, terwijl beursveteraan Michael Lebowitz een daling van 20 procent voor aandelen dit jaar verwacht.
Lees ook: Beurs blijft optimistisch: deze grafiek laat zien hoe spannend het komende week wordt
Licht duurdere diesel en benzine
De prijs van benzine is in januari licht gestegen, terwijl de prijs van diesel op nagenoeg hetzelfde niveau bleef.
De dieselprijs lag op 16 januari op gemiddeld 1,77 euro per liter. Dat was in lijn met het niveau van begin januari, toen de prijs gemiddeld 1,78 euro per liter bedroeg. Vergeleken met de gemiddelde prijs van 1,74 euro een maand eerder is diesel een paar centen duurder geworden.
De prijs per liter ongelode benzine is op 16 november gestegen tot gemiddeld 1,81 euro, vergeleken met 1,74 euro een maand eerder.
In brede zin volgen de prijzen aan de pomp de ontwikkeling van de olieprijs. Olieprijzen zijn in de afgelopen vier weken licht gestegen. De prijs van Brent-olie, de maatstaf voor olie uit Europa, tikte op 23 januari een niveau van ruim 87 dollar per vat aan, tegen een prijs van 82,5 dollar per vat een maand eerder.
De olieprijzen zijn in januari onder meer gestegen vanwege de verwachting dat de vraag uit China toeneemt, nu het land zijn economie weer heropent na lange tijd te hebben geleden onder strenge coronaregels. Daarnaast zorgde het koude winterweer in de VS voor minder aanbod van olie, door gedwongen sluitingen van raffinaderijen.
Stroom: verdere daling variabel tarief
Prijzen voor stroom zijn sinds september vorig jaar aan het dalen, nadat ze eerder tot ongekende hoogtes waren gestegen, mede veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne en het daaruit vloeiende energieconflict tussen Rusland en West-Europa. Aangezien gas deels wordt gebruikt als energiebron voor elektriciteitscentrales, heeft de disruptie van de gasmarkt ook gevolgen voor de stroomprijzen.
De gemiddelde stroomprijs die financiële vergelijker Pricewise bijhoudt, te zien in de bovenstaande grafiek, is in januari verder gezakt. We hebben het hier voor de eerste maand van het jaar alleen over prijzen op basis van de variabele contracten voor nieuwe klanten.
Energieleveranciers bieden nog amper vaste contracten aan, waardoor er te weinig datapunten zijn om de meest actuele prijs voor een contract van 1 jaar vast te berekenen. Naar verwachting gaan energiebedrijven komend voorjaar weer vaste contracten aanbieden.
De gemiddelde variabele prijs voor nieuwe stroomcontracten, exclusief belastingen, is gedaald naar bijna 0,42 euro per kWh. Inclusief de energiebelasting, de ODE-belasting en de btw komt dit neer op ongeveer 0,57 euro per kWh.
De daling van stroomprijzen volgt de lagere prijzen op groothandelsmarkten, die eerder een afname lieten zien vanwege zacht weer en de vrij hoge opbrengst van windenergie, concludeert Pricewise. Hierdoor is de vraag naar gas lager en blijven de gasopslagen, die overigens goed gevuld zijn, onaangetast.
Op jaarbasis gaat het om prijzen voor nieuwe klanten die nog altijd ruim 50 procent hoger liggen. Voor bestaande klanten gelden echter vaak kortingsregelingen, die de prijsstijgingen iets minder ingrijpend maken.
Intussen is het prijsplafond voor energie ingegaan op 1 januari 2023. Dit beschermt huishoudens enigszins tegen extreem hoge energieprijzen. Wat dat betekent voor je energierekening, kun je uitrekenen in vier stappen die we uitleggen in dit artikel.
Gasprijs: fors lager
De prijzen voor gas zijn in januari 2023 verder gedaald, meldt Pricewise.
Bij variabele contracten voor nieuwe klanten ligt de gemiddelde prijs per kuub, exclusief belastingen, in januari op ongeveer 1,53 euro, volgens de data van Pricewise. Inclusief belastingen gaat het dan om gemiddeld 2,13 euro per kuub voor nieuwe variabele contracten.
Voor 1 jaar vast is er in november geen gemiddelde prijs beschikbaar, omdat er nauwelijks meer vaste contracten worden uitgegeven.
Consumenten moeten in 2023 overigens ook rekening houden met de stijging van de vaste kosten voor energie. Deze kunnen dit jaar minstens 300 euro hoger uitkomen, ook als men profiteert van prijsplafond voor stroom en gas.
Lees meer: Vaste lasten voor je energierekening in 2023: 3 dingen die je moet weten
Lees meer over geldzaken:
- Vanaf 31 januari kun je voor losse treinkaartjes met je betaalpas inchecken bij de NS – houd je pas dus niet per ongeluk bij de kaartlezer
- Extreem duur in de supermarkt: bij deze 10 eetwaren schrik je echt – €3.330 voor een kilo vanillestokjes
- Topbelegger Jeremy Grantham voorziet nog steeds beurscrash dit jaar: laatste fase van de zeepbel